Aardrijkskunde zie ik als één van de vakken waarbij leerlingen veel leren over de wereld om hun heen en hoe ze daar zelf mee om (kunnen) gaan. Het heeft een grote maatschappelijke functie. Het KNAG (Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap) omschrijft het doel van het vak aardrijkskunde als volgt:

Aardrijkskunde draagt bij aan de vorming van jonge mensen tot zelfstandige en kritische burgers door ze systematisch kennis, inzicht en vaardigheden te laten verwerven waarmee zij zich een mening kunnen vormen over de dynamische regionale verscheidenheid in de wereld, Europa, Nederland en hun eigen omgeving. (knag.nl, 2002)

 

Het vak komt dichtbij de eigen omgeving van de leerlingen. We hebben bijv. wel eens een 'warme truiendag' op school. Dit sluit naadloos aan bij onderwerpen zoals milieuproblemen en verschil tussen rijk en arm. Leerlingen daar bewust van maken zie ik als één van de doelen van het vak aardrijkskunde. Maar ook onderwerpen die wat verder van ze af staan, zoals andere culturen, klimaten en gebieden.

 

Het KNAG omschrijft het als de vorming van jonge mensen tot zelfstandige en kritische burgers. En het leren vormen van een mening over de regionale verscheidenheid, ver weg en dichtbij. Juist bij een vak als aardrijkskunde komen regelmatig maatschappelijke vraagstukken naar voren. Door regelmatig een klein stukje van het journaal, of een youtube-filmpje laten zien kun je de actualiteiten heel dichtbij de leerlingen brengen. En dan merk je dat ze er zelf ook bewust mee bezig gaan, thuis ook gaan kijken en zelf ook met filmpjes of artikelen aankomen. Dat vind ik echt geweldig! We leven in een multiculturele samenleving. Als er ophef is over Koningin Beatrix die een hoofddoek draagt bij een bezoek aan een moskee, dan kun je daar heel mooi op in gaan. Ook de vluchtelingencrisis is iets waar ik met de leerlingen mee bezig ben. Door bijvoorbeeld vluchtelingen uit te nodigen op school en in de les hun verhaal te laten vertellen. Ik vind het belangrijk dat leerlingen beseffen dat wij het in Nederland heel goed hebben. En dat dit niet iets vanzelfsprekends is maar iets waar we heel dankbaar voor mogen zijn.

 

Ik werk bewust op een christelijke school. Leerlingen leren om kritisch te kijken naar wat er om hen heen gebeurt is van groot belang, om dat te doen vanuit een christelijk perspectief geeft het zoveel meerwaarde. WWJD (What Would Jesus Do?) is een bekende term. Wat zou Jezus doen? Hoe kijkt hij naar deze wereld? Iets wat ik de leerlingen niet zomaar op leg, maar ze juist bewust over wil na laten denken. Hoe kunnen wij het beste omgaan met deze wereld en de vele verschillende mensen die erop leven vanuit de liefde van God. De wereld is een geweldige plek waar veel valt te zien en te ontdekken. Die wereld hebben we van God gekregen en het is dan ook onze taak om er zo goed mogelijk mee om te gaan. Dat geeft een diepere lading aan een onderwerp als milieuproblemen. Niet alleen kijken naar wat er speelt, maar ook kijken naar mijn eigen rol hierin en wat is mijn 'taak' als christen. En juist deze geweldige wereld en alles daarom heen is de kern van het vak aardrijkskunde!

 

Het KNAG noemt ook de samenwerking met andere vakken. Hierbij worden verschillende thema's genoemd waarbij samenwerking tussen aardrijkskunde en geschiedenis veelal naar voren komt. Iets wat terug te zien is in mijn eigen lespraktijk, in mijn lessen en bijvoorbeeld door een gezamenlijk project met het vak geschiedenis.